- Her kadının, 20 yaşında başlayarak yapması gereklidir.
- Ayda bir yapılmalıdır.
- Ömür boyu devam edilmelidir.
Muayene için en uygun dönem
- Adet gören kadınlarda, adet bitimini izleyen 5., 6. ya da 7. gün;
- Menopozdaki kadınlarda, her ayın aynı günü (Örneğin her ayın 1i, ya da 3 ü);
- Emziren kadınlarda,, emzirmeyi takiben, göğüslerdeki süt boşaldıktan sonra,;
- Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda,, her yeni ilaç kutusuna başlamadan önceki gün
Muayene
- Ayna karşısında ayakta
- Yatarken
- Duşta yapılabilir.
Belden üst bölüm tamamen soyunuk olarak ayna karşısına geçin. Yeterli ışık olmasına dikkat edin.
Muayenenin 2 bölümü vardır. Gözle inceleme ve elle muayene.
I) Gözle inceleme
Ayna karşısında yapılmalıdır. Muayene edilecek bölgeler, memenin kendisi ve memebaşları, koltukaltları ve memealtı bölgeleri.
Muayene nasıl yapılmalı?
1. Her iki kolunuz serbestçe yanlarda, omuzlar dik olacak şekilde ayna karşısına geçin. Önden ve her iki yana dönerek memelerin büyüklüğüne, simetrisine, derinin rengine, şekline, memebaşlarına, memealtı bölgelere, koltukaltlarına bakın. İki meme aynı büyüklükte olmayabilir. Bu, olağan bir bulgudur.
2. Aynı gözlemi, kollarınızı yukarı kaldırdıktan sonra veya her iki kolunuz başınızın arkasındayken tekrarlayın. Bu sırada memeler, memebaşları ve koltukaltı bölgelerine bakın. Koltukaltlarında kabarıklık olup olmadığına dikkat edin.
3. Ellerinizi belinize, leğen kemiklerinin üzerine kuvvetle bastırın. Omuzlarınızı hafifçe çıkararak öne doğru eğilin. Önden ve her iki yandan göğüslerinize bakın. Deride çekinti, ya da çökme olup olmadığına dikkat edin.
Meme derisinde çekinti, deride portakal kabuğu görünümü, kızarıklık, memelerden birinde büyüme, memebaşlarında çökme ve kepekli lezyonlar olup olmadığına dikkat edin. Olağandışı herhangibir bulgu gözlemlerseniz, doktorunuzla bağlantı kurun.
Memebaşlarında, tekrarlayan, inatçı, deri değişiklikleriyle birlikte ortaya çıkabilen yanma ve acımalar, kanserin çok erken habercisi (Paget hastalığı) olabilir.
II) Elle muayene
- Yatarken
- Duşta
- Ayna karşısında yapılabilir.
Muayene edilecek olan bölgeler:
- Memenin kendisi ve memebaşları
- Koltukaltları ve memealtı bölgeleri
- Muayene nasıl yapılmalı?
- Elinizin üç orta parmağıyla (a), küçük dairesel hareketler çizerek ve baskı şiddetini hafiften kuvvetliye doğru arttırarak muayeneye başlayın.
- Sağ meme için sol, sol meme için sağ elinizi kullanın (b,c).
- Göğsünüzün tümünü yoklayarak muayene edin.
- Aynı muayeneleri diğer göğsünüzde tekrarlayın.
- Parmaklarınıza vücut losyonu veya sabun sürüp kayganlığı arttırarak, muayeneyi daha rahat yapabilirsiniz.
- Köprücük kemiğinin altından başlayarak, tüm meme bölgesini muayene edin (Şekil A). Elinizi kaldırmadan, kaydırarak birbirine koşut dikey çizgiler çizerek (a), veya köprücük kemiğinin altından başlayıp saat ibresi yönünde giderek içice geçen daireler çizerek (b), ya da meme başında sonlanan oklar şeklinde (c) tüm memenizi muayene edin. Memebaşını, elinizin başparmağı ve işaret parmağı arasında sıkarak, akıntı olup olmadığını kontrol edin.
İlk muayeneler, göğsünüzün yapısını tanımanızı sağlar. Daha sonraki muayenelerde farklı, devam eden bir dolgunluk, kitle farketmeniz durumunda doktorunuzla bağlantı kurun.
Yatarken elle muayene
- En rahat muayene şeklidir.
- Sırtüstü yatarak yapılabilir.
Muayene edilecek bölgeler
- Memenin kendisi ve memebaşları
- Koltukaltları ve memealtı bölgeleri
Muayene nasıl yapılmalı?
- Muayene edeceğiniz taraftaki omuz altına küçük bir yastık veya katlanmış bir havlu yerleştirin.
- Aynı taraftaki kolunuzu başınızın üstüne koyun.
- Diğer elinizin 3 orta parmağıyla dairesel hareketler çizerek ve baskı şiddetini hafiften kuvvetliye doğru arttırarak muayeneye başlayın (a).
- Kolunuzu yana koyun, diğer elinizle koltukaltı bölgesini muayene edin (b).
- Memebaşını, diğer elinizin baş ve işaret parmakları arasında sıkarak, akıntı olup olmadığını kontrol edin (c).
- Aynı muayeneleri diğer göğsünüzde tekrarlayın.
Ayakta, otururken, ya da duşta elle muayene
Muayene edilecek bölgeler
- Memenin kendisi ve memebaşları
- Koltukaltları ve memealtı bölgeleri
Muayene nasıl yapılmalı?
- Meme muayenesi yapılacak taraftaki kolunuzu başınızın üstüne veya arkasına koyun.
- Diğer elinizin 3 orta parmağıyla dairesel hareketler çizerek ve baskı şiddetini hafiften kuvvetliye doğru arttırarak muayeneye başlayın (a).
- Koltukaltı bölgesini muayene edin (b).
- Memebaşını, diğer elinizin baş ve işaret parmakları arasında sıkarak, akıntı olup olmadığını kontrol edin (c).
- Aynı muayeneleri diğer göğsünüzde tekrarlayın.
