Şişmanlığın ve meme kanserinin riskli dansı

12 Ekim 2014 Sözcü Gazetesi

Şişmanlığın ve meme kanserinin riskli dansı

Şişmanlığın ve meme kanserinin riskli dansı

Şiş­man­lık, ya­ni vü­cu­dun yağ kit­le­si­nin ve ağır­lı­ğı­nın nor­mal­den faz­la ol­ma­sı, gü­nü­mü­zün en bü­yük sağ­lık so­run­la­rın­dan bi­ri­dir ve ar­tık bir has­ta­lık ola­rak ka­bul edil­mek­te­dir. Dün­ya Sağ­lık Ör­gü­tü­’nün obe­zi­te sı­nıf­la­ma­sın­da vü­cut kit­le in­dek­si (VKİ-ki­log­ram ola­rak ağır­lı­ğın bo­yun met­re ola­rak uzun­lu­ğu­nun ka­re­si­ne ora­nı) 19.5 ile 25 ara­sı ise nor­mal, 25 ile 30 ara­sı ise şiş­man ola­rak de­ğer­len­di­ril­mek­te­dir. VKİ’­nin 30 ve üs­tün­de olan de­ğer­ler aşı­rı şiş­man ola­rak sı­nıf­lan­dı­rıl­mış­tır. İs­tan­bul Flo­ren­ce Nigh­tin­ga­le Has­ta­ne­si­’n­den Prof. Dr. Va­hit Öz­men, me­me kan­se­ri ve şiş­man­lık iliş­ki­si­ne dik­kat çe­ki­yor…

Hamurişi gıdalar daha çok mu tetikler?

Modern beslenme tarzının yanında, toplumların kültürel beslenme alışkanlıkları da obezite gelişimine katkıda bulunmaktadır. Bunun en güzel örneği Türkiye’de sıklıkla tüketilen “hamur işi” gıdalardır… Bu ürünler yumuşak undan yapıldığından küçük hacimlerde bile bol miktarda kalori içermekte, kolayca sindirilip kiloya dönüşmektedir. Dolayısıyla hacim olarak yenilen hamur işi besinler az olsa da sonuç olarak alınan kalori miktarı yüksektir. Şişmanlık ve beraberinde getirdiği hastalıklar dünyanın önde gelen sağlık sorunu halini almıştır.

Riski düşürmek, egzersizle mümkün olabilir mi?

Şiş­man­lı­ğın önü­ne ge­çil­me­si dı­şın­da ha­yat tar­zı de­ği­şik­lik­le­ri ile me­me kan­se­ri ris­ki­ni azalt­ma­nın bir di­ğer yo­lu gün­lük ya­pı­lan eg­zer­siz­ler­dir. Bir­çok bi­lim­sel ça­lış­ma­da dü­zen­li spor ya­pan ka­dın­la­rın me­me kan­se­ri­ne da­ha az ya­ka­lan­dı­ğı gös­te­ril­miş­tir.
Dü­zen­li eg­zer­siz kav­ra­mı her gün 20 ile 60 da­ki­ka ara­sın­da sü­ren pe­ri­yo­dik ha­re­ket­le­ri içe­ren ak­ti­vi­te­le­ri kap­sa­mak­ta­dır. En ya­rar­lı ol­du­ğu bi­li­nen ak­ti­vi­te tür­le­ri tem­po­lu yü­rü­yüş, yüz­me, koş­ma, bi­sik­let sür­me gi­bi spor­lar­dır. An­cak bu tür fi­zik­sel ak­ti­vi­te­le­re çe­şit­li ne­den­ler­le ka­tı­la­ma­yan in­san­lar bu­nu en­gel ola­rak gör­me­me­li­dir. Gün­lük ola­rak 20-30 da­ki­ka sü­re­cek ve vü­cu­dun en önem­li kas grup­la­rı­nı ça­lış­tı­ra­bi­le­cek eg­zer­siz­ler ta­sar­la­na­bi­lir. Son ya­pı­lan ça­lış­ma­lar­da bu ka­dar kı­sa za­man sü­ren ama dü­zen­li ya­pı­lan eg­zer­siz­le­rin ko­ru­yu­cu et­ki­si­nin ge­çer­li ol­du­ğu gös­te­ril­miş­tir. Dü­zen­li eg­zer­siz ya­şam sü­re­si­ni de uzatıyor.

Menopozla da herhangi bir bağlantısı var mı?

Şiş­man ol­mak özel­lik­le me­no­poz son­ra­sı ka­dın­lar­da me­me kan­se­ri açı­sın­dan önem­li bir risk fak­tö­rü ola­rak ka­bul edil­mek­te­dir. Vü­cut kit­le in­dek­sin­de­ki 5 bi­rim­lik ar­tış me­me kan­se­ri ris­ki­ni 1.2 kat ar­tır­mak­ta­dır.
Şiş­man­lık özel­lik­le me­no­poz son­ra­sı dö­nem­de me­me kan­se­ri ris­ki­ni yüz­de 30 ora­nın­da ar­tır­mak­ta­dır. Şiş­man­lı­ğın me­me kan­se­ri ris­ki­ni ar­tır­ma­sı­nın ya­nın­da me­me kan­se­rin­den son­ra­ki sağ ka­lı­mı azalt­tı­ğı da gös­te­ril­miş­tir. Me­me kan­ser­li has­ta­lar­da er­ken ev­re­de bi­le has­ta­lı­ğın ye­ni­den or­ta­ya çık­ma ih­ti­ma­li­ni 2 kat ar­tır­mak­ta­dır. Özel­lik­le me­no­poz­da­ki ka­dın­lar­da yağ do­ku­sun­da ös­tro­jen üre­ti­mi­ni ar­tır­ıyor.

Nasıl beslenmek gerekiyor?

Şiş­man­lı­ğa yol açan en önem­li et­ken­ler­den bi­ri yan­lış bes­len­me alış­kan­lı­ğı­dır. Çağ­daş di­yet ço­ğu za­man kit­le­sel tü­ke­tim kav­ra­mı­na uy­gun ola­rak ko­lay üre­ti­lip ko­lay tü­ke­ti­len be­sin­le­ri içer­mek­te­dir. Gı­da­lar iş­len­dik­çe be­sin de­ğe­ri azal­mak­ta­dır. Kı­sa­ca­sı, ma­sa­nı­za ulaş­ma­dan ye­mek ne ka­dar çok pi­şi­ri­lip sa­de­leş­ti­ril­miş ise be­sin de­ğe­ri o ka­dar azal­mış­tır.
Ha­zır gı­da­la­rın tü­ke­ti­mi­nin art­ma­sı, ta­ze mey­ve-seb­ze tü­ke­ti­mi­nin azal­ma­sı, ham­bur­ger, sand­viç gi­bi “fast-foo­d” tar­zı bes­len­me alış­kan­lı­ğı obe­zi­te ge­li­şi­mi­ne ze­min ha­zır­la­mak­ta­dır.

Şişmanlığın ve meme kanserinin riskli dansı

Kaynak : http://hayat.sozcu.com.tr/tag/prof-dr-va%C2%ADhit-oz%C2%ADmen/